سوال: آیا برای به جا آوردن سجده سهو داشتن وضو ضروری است؟
پاسخ: بنابر احتیاط واجب - در صورتی که وضوی نمازگزار پس از نماز بر اثر یکی از مبطلات باطل شده - برای سجده سهو باید وضو بگیرد.
--------------------
منبع: امام، تحریر الوسیله، ج 1، فصل فی غایاته، ص 52، با استفاده از قبل م 1؛ بهجت، توضیح المسائل، بعد از م 320؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 322 و هدایة العباد، ج 1، م 147 و 964؛ مکارم، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 1، موجبات سجود سهو و کیفیته و احکامه، م 7.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 187.
سوال: آیا مسّ بدن میت موجب غسل بوده و وضو را باطل می کند؟
پاسخ: اگر کسی بدن انسان مرده ای [1] را که سرد شده و غسلش نداده اند، مس کند - یعنی جایی از بدنش با آن تماس بگیرد - باید غسل مسّ میت نماید؛ چه در خواب مس کند، چه در بیداری؛ با اختیار باشد یا بی اختیار؛ حتی اگر ناخن و استخوان او به ناخن و استخوان میت برسد، باید غسل کند. پس چون مسّ میت از موجبات غسل است، وضو را نیز [2] باطل می کند. [3]
در مورد این که مس میتی (که بدنش سرد شده و هنوز او را غسل نداده اند) باطل کننده وضو است، برخی از مراجع (مکارم) آن را به عنوان هشتیمن مبطل وضو شمرده اند و برخی دیگر (خامنه ای و سبحانی) در شمار کارهایی که باید برای آن غسل کرد آورده اند (مبطل است) و بعضی (بهجت) بنابر احتیاط واجب، آن را مبطل وضو می دانند.
توجه: اگر شخصی جسد حیوان مرده ای را مس کند، غسل بر او واجب نیست. بنابر اینف وضویش هم باطل نمی شود. [4]
------------------
پی نوشت:
[1]. فرقی نمی کند که مرده، مسلمان باشد یا کافر.
[2]. سیستانی: باطل نمی کند.
[3]. توضیح المسائل ده مرجع، م 521؛ امام، تحریر الوسیله، ج 1، فصل فی غسل مس المیت، ص 110، 111 و 112 قبل از م 1 و م 5؛ بهجت، وسیله النجاه، ج 1، م 141 و 316؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 503.
[4]. توضیح المسائل ده مرجع، م 521؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 503.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 184 و 185.
سوال: «نفاس» چیست؟ لطفا حکم آن را بیان نمایید.
پاسخ: از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون می آید، هر خونی که زن می بیند، اگر پیش از ده روز یا آخر ده روز قطع شود، خون «نفاس» است و زن را در حال نفاس، «نفساء» می گویند. چون این خون نیز سبب غسل می شود، وضو را باطل می کند. [1]
آیت الله سیستانی: از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون می آید، خونی که زن در فاصله ده روز می بیند، خون نفاس است؛ به شرط این که خون زایمان بر آن صدق کند. [2]
توجه: خونی که زن قبل از خارج شدن طفل می بیند، خون نفاس نیست. [3]
--------------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 508؛ بهجت، وسیله النجاه، ج 1، م 141 و 307؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 490 و احکام بانوان، م 220؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 253؛ صافی، توضیح المسائل، م 514 و هدایه العباد، ج 1، م 295.
[2]. سیستانی، توضیح المسائل، م 497.
[3]. توضیح المسائل ده مرجع، م 508؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 490.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 184.
سوال: حیض چیست و حکم آن کدام است؟
پاسخ: «حیض» که به آن «عادت ماهیانه» یا حالت «پریود» نیز گفته می شود، خونی است که غالبا در هر ماه چند روز از رحم زن ها خارج می شود؛ زن را هنگام دیدن این خون، «حائض» می گویند و چنین شخصی در شرع مقدس اسلام احکامی دارد. یکی از موجبات غسل، حیض است و از این رو پس از دیدن خون حیض، وضو نیز باطل می شود.
----------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، ذیل م 433؛ امام، تحریر الوسیله، ج 1، ص 76؛ بهجت، وسیله النجاه، ج 1، م 141 و 236؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 424 و احکام بانوان، م 79؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، قبل از م 2121.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 184.
سوال: شخصی که مدت دو - سه هفته بی هوش بوده، آیا نمازهایی را که در این مدت نخوانده قضا دارد یا خیر؟
پاسخ: اگر تمام وقتِ نماز بی هوش بوده و به دست خودش بی هوش نشده، قضا ندارد. [1]
آیت الله خامنه ای: اگر بیهوشی مستند به خودش باشد یعنی خود او خواسته باشد که برای عمل بیهوش شود، قضای نمازهایش بنا بر احتیاط واجب است.
آیت الله مکارم: اگر تمام وقتِ نماز بی هوش بوده، قضا ندارد. [2]
----------------------
پی نوشت:
[1]. امام، استفتائات، ج 1، ص 173، س 176 و تحریر الوسیله، ج 1، القول فی صلاة القضا؛ بهجت، وسیله النجاه، ص 254، م 897 و استفتائات، ج 2، س 2331 و احکام پزشکی، ص 97؛ سبحانی، توضیح المسائل، با استفاده از م 1312؛ سیستانی، المسائل المنتخبه، قبل از م 432 و منهاج الصالحین، ج 1، قبل از م 716.
[2]. خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، با استفاده از س 532 و 539؛ مکارم، توضیح المسائل، م 1193 و احکام پزشکی، س 532 و 534 و استفتائات جدید، ج 3، س 258.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 2، ص 164.
سوال: حکم یادآوری فراموشی سجده یا تشهد در رکوع یا بعد از آن چیست؟
پاسخ: اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا یک تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده، باید بعد از سلام نماز، سجده یا تشهد را قضا نماید، و بعد از آن دو سجده سهو به جا آورد.
----------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، م 1245.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 2، ص 160
سوال: اگر رطوبت باقیمانده در دست که برای کشیدن مسح لازم است، خشک شود، وظیفه چیست؟
پاسخ:
آیات عظام: امام، صافی، نوری، مکارم، بهجت، فاضل، گلپایگانی و اراکی: از سایر اعضا رطوبت بگیرد. (رعایت ترتیب بین آنها لازم نیست)
رهبری: باید از ریش یا ابرو رطوبت بگیرد.
آیات عظام: سیستانی و زنجانی: بنابر احتیاط واجب از ریش خود رطوبت بگیرد.
آیات عظام: وحید، تبریزی و خویی: باید از ریش خود رطوبت بگیرد.
-----------------
منبع: امام: تحریر الوسیله، وضو، م 17؛ رهبری: رساله آموزشی، ج 1، ص 54، م 3؛ سیستانی، نوری، مکارم، فاضل، اراکی: عروه الوثقی، الوضو، فصل فی افعال الوضو، م 25؛ وحید، تبریزی و خویی: منهاج الصالحین، الوضو، فی کیفیه الوضو، الثالث، م 93؛ صافی و گلپایگانی: هدایه العباد، ج 1، وضو، م 110؛ بهجت: وسیله النجاه، م 100؛ توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م 257.
>>> بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 26.
سوال: در وضو، پا را تا کجا باید مسح نمود؟
پاسخ:
آیات عظام: امام، وحید، نوری، مکارم، بهجت و فاضل: تا برآمدگی روی پا و بنابر احتیاط مستحب تا مَفصل.
آیت الله خامنه ای: تا مَفصل پا.
آیات عظام: سیستانی، صافی، زنجانی، تبریزی، اراکی، گلپایگانی و خویی: بنابر احتیاط واجب، تا مفصل پا.
-------------
منبع: امام: تحریر الوسیله، وضو، بعد م 15؛ رهبری: اجوبه الاستفتائات، س 106؛ سیستانی، نوری، مکارم، فاضل، اراکی: عروه الوثقی، الوضو، فصل فی افعال الوضو، الرابع، قبل از م 25؛ وحید، تبریزی، خویی: منهاج الصالحین، الوضو، فصل فی افعال الوضو، قبل از م 96؛ صافی و گلپایگانی: هدایه العباد، وضو، م 108؛ بهجت: وسیله النجاه، الوضو، م 98؛ توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م 252.
>>> بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 25
سوال: آیا در وضو می توان - بدون عذر - سر را از پایین به بالا مسح نمود؟
پاسخ:
آیات عظام: امام، رهبری، سیستانی، وحید، صافی، نوری، مکارم، فاضل، گلپایگانی و اراکی: جایز است.
آیات عظام: زنجانی، بهجت، تبریزی و خویی: بنابر احتیاط واجب، جایز نیست.
--------------
منبع: امام، سیستانی، نوری، مکارم، فاضل، گلپایگانی و اراکی: عروه الوثقی، فصل فی افعال الوضو، الثالت، قبل از م 24؛ رهبری: اجوه الاستفتائات، ص 33، س 113؛ وحید، تبریزی، خویی: منهاج الصالحین، الوضو، الاول، کیفیه الوضو، الثالث، قبل از م 88؛ توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، م 249.
>>> بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 22.
سوال: آیا می توان سر را - بدون عذر - با دست چپ مسح نمود؟
پاسخ:
آیات عظام: امام، سیستانی، بهجت و فاضل: جایز است.
آیات عظام: رهبری، وحید، صافی، نوری، زنجانی، مکارم، گلپایگانی، تبریزی، خویی و اراکی: بنابر احتیاط واجب، جایز نیست.
----------------
منبع: امام: تحریر الوسیله، وضو، م 14؛ رهبری: رساله آموزشی، ج 1، کیفیت وضو، مسح سر و پاها، م 3؛ سیستانی، نوری، مکارم، فاضل و اراکی: عروه الوثقی، الوضو، فصل فی افعال الوضو، قبل از م 24؛ وحید، تبریزی، خویی: منهاج الصالحین، فی افعال الوضو، الثالث، قبل از م 88؛ صافی، گلپایگانی: هدایه العباد، وضو، م 106؛ بهجت: وسیله النجاه، الوضو، م 97؛ توضیح المسائل 16 مرجع، ج 1، ص 195، م 249.
>>> بر گرفته از کتاب «احکام کاربردی؛ وضو، غسل، تیمم»، اسماعیل زارعی، ص 22.