سوال: وظیفه زنی که استحاضه متوسطه دارد، چیست؟
پاسخ: مستحاضه متوسطه علاوه بر اعمال مستحاضه قلیله، باید در هر شبانه روز، یک غسل به نیت غسل استحاضه انجام دهد. [1] همچنین باید برای همان نمازی که قبل از آن، خون استحاضه متوسطه دیده است، غسل کند؛ چنانچه در روزهای بعد نیز استحاضه متوسطه ادامه پیدا کرد، هر روز فقط برای نماز صبح، غسل می کند و برای سایر نمازها، غسل واجب نیست و وظیفه مستحاضه قلیله را انجام می دهد. بنابر این:
1. اگر قبل از نماز صبح، یا در بین آن، مستحاضه متوسطه شد؛ باید در هر شبانه روز فقط برای نماز صبح غسل کند.
2. اگر قبل از نماز ظهر یا وسط آن، مستحاضه متوسطه شد؛ باید برای نماز ظهر آن روز، غسل کند و در ادامه فقط برای نماز صبح غسل کند.
3. اگر قبل از نماز عصر یا در بین آن، مستحاضه متوسطه شد؛ باید برای نماز عصر آن روز غسل کند و روزهای بعد فقط برای نماز صبح غسل کند.
4. اگر قبل از نماز مغرب یا در بین آن، مستحاضه متوسطه شد؛ باید برای نماز مغرب، غسل کند و در روزهای بعد فقط برای نماز صبح غسل کند.
5. اگر قبل از نماز عشاء یا در بین آن، مستحاضه متوسطه شد؛ باید برای نماز عشاء، غسل کند و در روزهای بعد فقط برای نماز صبح غسل کند. [2]
توجه: اگر زن در بین نماز، مستحاضه متوسطه شود، نمازی که می خواند، باطل است و باید برای خواندن همان نماز، غسل کند و دیگر وظائف مستحاضه متوسطه را نیز انجام دهد. [3]
---------------------
پی نوشت:
[1]. تحریر الوسیله، ج 1، ص 56، فصل فی الاستحاضه و توضیح المسائل مراجع، م 395.
[2]. تحریر الوسیله، ج 1، ص 57-56 و العروة الوثقی، ج 1، ص 350، م 201.
[3]. تحریر الوسیله، ج 1، ص 57-56 و العروة الوثقی، ج 1، ص 350، م 395.
>>> برگرفته از کتاب «احکام ویژه بانوان»، محمد حسین فلاح زاده، نشر معروف، 1395، ص 17 و 18.
سوال: وظیفه زن در استحاضه کثیره چیست؟
پاسخ: علاوه بر کارهای قلیله، باید برای هر نماز یک غسل انجام دهد، بنابر این در هر شبانه روز باید پنج غسل انجام دهد و در صورتی که نماز ظهر و عصر و همچنین نماز مغرب و عشاء را با هم بخواند، سه غسل کافی است؛ یعنی برای هر وعده نماز، یک غسل کند.
آیت الله زنجانی: ... در هر حال بنابر احتیاط واجب برای هر نماز یک وضو بگیرد و هر یک از وضو و غسل را که اول انجام دهد، اشکالی ندارد بلکه مستحب است که اول وضو بگیرد.
آیت الله بهجت: ... بنابر احتیاط واجب با هر غسلی یک وضو هم بگیرد، بلکه برای نماز عصر و عشاء نیز باید بنابر احتیاط واجب وضو بگیرد و ... .
آیت الله صافی: ... وجوب وضو در استحاضه کثیره محل تأمل است. احتیاط آن است که پیش از غسل به قصد رجا، وضو بگیرد و در میان نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء، اگر جمع میان آن ها می نماید، گرفتن وضو برای مستحاضه کثیره خلاف احتیاط است، مگر در حال گفتن اقامه نماز دوم که با جمع عرفی منافی نباشد.
آیت الله سیستانی: ... بنابر این اگر زن غسل کرد و مثلا نماز ظهر را خواند ولی قبل از نماز عصر یا در میان آن، خون دوباره از پنبه به دستمال رسید، باید برای نماز عصر نیز غسل نماید، ولی چنانچه فاصله به قدری باشد که زن بتواند در آن میان، دو نماز یا بیشتر بخواند، مثل این که بتواند نماز مغرب و عشاء را نیز قبل از آن که خون دوباره به دستمال برسد، بخواند، برای آن نمازها لازم نیست غسل دیگری کند و در هر صورت در اسحاضه کثیره، غسل از وضو کفایت می کند.
--------------------
منبع: تحریر الوسیله، ج 1، 357 و العروة الوثقی/ ج 1، 351 و توضیح المسائل، م 396.
>>> برگرفته از کتاب «احکام ویژه بانوان»، محمد حسین فلاح زاده، نشر معروف، 1395، ص 18 و 19.
سوال: زنی که استحاضه قلیله دارد، برای نماز خواندن چه وظیفه ای دارد؟
الف: بدن را تطهیر کند؛
ب: برای هر نماز، وضو بگیرد؛
ج: بنابر احتیاط واجب، پنبه را عوض کند.
آیت الله سیستانی: ... بنابر احتیاط مستحب، پنبه را عوض کند یا آب بکشد.
آیت الله مکارم: ... واجب است از سرایت خون به سایر اعضا جلوگیری کند، اما عوض کردن پنبه و دستمال واجب نیست؛ هر چند احتیاط است.
توجه: استحاضه قلیله فقط وضو را باطل می کند و موجب غسل نیست. بنابر این، احکامی که برای غسل استحاضه آورده می شود، مربوط به استحاضه متوسطه و کثیره است.
------------------
منبع: العروة الوثقی، ج 1، ص 352، م 5 و تحریر الوسیله، ج 1، ص 56.
>>> برگرفته از کتاب «احکام ویژه بانوان»، محمد حسین فلاح زاده، نشر معروف، 1395، ص 17.
سوال: حکم لمس نام انبیا، ائمه و حضرت زهرا (سلام الله علیهم) چیست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: تماس با اسامی پیامبر (صلی الله علیه و آله) و ائمه (علیهم السلام) و حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای شخص بی وضو بنابر احتیاط واجب، حرام است. [1]
آیات عظام: سبحانی و مکارم: اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد، حرام است. [2]
آیت الله سیستانی: بهتر است که اسم مبارک پیغمبر، امامان و حضرت زهرا (علیهم السلام) را مس ننماید. (البته اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد، جایز نیست.) [3]
توجه: هر چند ممکن است روزانه هزاران مورد از اسمای مقدسی که در مطبوعات چاپ می شود، پس از استفاده در جای مناسبی قرار داده نشود یا بر زمین بیفتد، ولی مطبوعات در این زمینه مسئولیتی ندارند. آنها برای نشر اسلام و مسائل دینی ناچار از این کارند. این مسئولیت مردم است که به حفظ و احترام این موارد توجه کنند.
-----------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 319؛ بهجت، وسیلةالنجاة، ج 1، م 151 و استفتا؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 164؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 148 و استفتا.
[2]. سبحانی، توضیح المسائل، م 314؛ مکارم، توضیح المسائل، م 340.
[3]. سیستانی، توضیح المسائل، م 318 و منهاج الصالحین، ج 1، م 163.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 194 و 195.
سوال: اقسام خون هایی که زن ها می بینند، کدامند؟
پاسخ:
1. استحاضه: خونی است که گاهی اوقات از رحم زن خارج می شود و نشانه های حیض را ندارد.
2. حیض: خونی است که غالبا در هر ماه چند روزی از رحم زن خارج می شود.
3. نفاس: خونی که هنگام زایمان (از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون می آید) از رحم زن خارج می شود.
توجه:
- زن را به هنگام دیدن خون استحاضه، مُستحاضه؛
- و در وقت دیدن خون حیض، حائض؛
- و به هنگام دیدن خون نفاس، نفساء می گویند.
-------------------
منبع: کتاب «احکام ویژه بانوان»، محمد حسین فلاح زاده، نشر معروف، 1395، ص 1
سوال: آیا می توان انگشتر یا گردن بندی که روی آن اسمای مبارکه یا آیات قرآن نوشته شده، به گردن انداخت و با آن به دستشویی رفت؟
پاسخ: اگر باعث بی احترامی نباشد و بدون وضو مس نشود، اشکال ندارد. [1]
توجه: برخی از مردم بر اثر بی توجهی، بر روی سنگ قبر - که زیر پا قرار می گیرد - آیات قرآن و اسمای جلاله را حک می کنند. چون این کار موجب هتک و بی احترامی می شود، باید از آن خودداری گردد. [22] البته نوشتن اسامی افرادی که هم نام پیامبر و ائمه علهیم السلام هستند، اشکال ندارد؛ مگر این که به نام معصومان علیهم السلام اضفه شده باشد، مانند: عبدالحسین و غلام علی.
نکته: آرم جمهوری اسلامی ایران که روی پرچم ها، سر برگ ها، نامه ها و ... وجود دارد، بنابر احتیاط واجب نباید بدون وضو با پوست بدن تماس پیدا کند.
آیت الله خامنه ای: چنانچه در نظر عرف، اسم جلاله محسوب و خوانده می شود، مس آن بدون وضو حرام است.
آیت الله مکارم: اشکال ندارد، ولی بهتر است آن را بدون وضو مس نکنند. [3]
----------------
پی نوشت:
[1]. امام، بهجت، خامنه ای، سبحانی، سیستانی، صافی و مکارم: استفتا.
[2]. بهجت، استفتائات، ج 1، س 693 و 696؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، س 59.
[3]. امام، استفتائات، ج 1، وضو، س 80؛ بهجت و سیستانی: استفتا؛ خامنه ای، اجوبةالاستفتائات، س 157؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، س 53 و 54؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 2، س 75.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 193 و 194.
راه تشخیص اقسام استحاضه
سوال: شیوه تشخیص اقسام استحاضه چیست؟
پاسخ:
1. برای آن که زن بفهمد استحاضه او از کدام قسم است، بنابر احتیاط واجب باید در وقت هر نماز، مقداری پنبه درون مجرا (فرج) بگذارد و پس از لحظه ای بیرون آورد؛ بنابر این اگر:
- خون به پنبه رسیده ولی در آن نفوذ نکرده و از طرف دیگر آن پیدا نشده «قلیله» است.
- خون به پنبه نفوذ کرده و از طرف دیگر آن ظاهر شده ولی به دستمال جاری نشده (یعنی دستمال یا نوار بهداشتی که زن ها به طور معمول برای جلوگیری از خون می بندند)، «متوسطه» است.
- خون در پنبه نفوذ کرده و از طرف دیگر ظاهر شده و به دستمال هم جاری شده، «کثیره» است. [11]
آیت الله مکارم: استحاضه فقط دو قسم است، قلیله و کثیره. قلیله آن است که وقتی پنبه را داخل کنند، خون، آن را آلوده کند، ولی از طرف دیگر خارج نشود، خواه در پنبه فرو رود یا نرود و کثیره آن است که در پنبه فرو رود و از آن بگذرد و جاری شود.
آیت الله زنجانی: در هر صورت می تواند وارسی نکرده، مطابق احتیاط عمل کند. (مثلا اگر نمی داند استحضاضه قلیله است یا متوسطه، مطابق وظیفه مستحاضه متوسطه عمل کند.)
2. این خودآزمایی باید در وقت نماز و نزدیک خواندن آن باشد، پس اگر قبل از وقت نماز انجام شود، کفایت نمی کند، مگر آن که بداند تا وقت نماز، استحاضه او تغییر نمی کند. [2]
-----------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل مراجع، م 393.
[2]. تحریر الوسیله، ج 1، ص 57، م 1؛ توضیح المسائل مراجع، م 404.
>>> برگرفته از کتاب «احکام ویژه بانوان»، محمد حسین فلاح زاده، نشر معروف، 1395، ص 16.
سوال: حکم لمس نام انبیا، ائمه و حضرت زهرا سلام الله علیهم چیست؟
پاسخ:
آیت الله خامنه ای: تماس با اسامی پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه علیهم السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها برای شخص بی وضو بنابر احتیاط واجب، حرام است. [1]
آیات عظام: سبحانی و مکارم: اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد، حرام است. [2]
آیت الله سیستانی: بهتر است که اسم مبارک پیغمبر، امامان و حضرت زهرا علیهم السلام را مس ننماید. (البته اگر هتک حرمت و بی احترامی باشد، جایز نیست.) [3]
توجه: هر چند ممکن است روزانه هزاران مورد از اسمای مقدسی که در مطبوعات چاپ می شود، پس از استفاده در جای مناسبی قرار داده نشود یا بر زمین بیفتد، ولی مطبوعات در این زمینه مسئولیتی ندارند. آنها برای نشر اسلام و مسائل دینی ناچار از این کارند. این مسئولیت مردم است که به حفظ و احترام این موارد توجه کنند.
-----------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 319؛ بهجت، وسیلةالنجاة، ج 1، م 151 و استفتا؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 164؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 148 و استفتا.
[2]. سبحانی، توضیح المسائل، م 314؛ مکارم، توضیح المسائل، م 340.
[3]. سیستانی، توضیح المسائل، م 318 و منهاج الصالحین، ج 1، م 163.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 194 و 195.
سوال: آیا دست زدن به لقب و کنیه اهل بیت (چهارده معصوم علیهم السلام) مانند اسامی شریفشان بدون وضو حرام است؟
امام: بنابر احتیاط واجب، لمس لقب ایشان نیز بدون وضو جایز نیست.
آیت الله بهجت: بنابر احتیاط واجب، لمس لقب و کنیه ایشان نیز مانند اسامی شریفشان بدون وضو جایز نیست.
آیت الله خامنه ای: بنابر احتیاط واجب، لمس لقب ایشان نیز بدون وضو جایز نمی باشد؛ ولی لمس کنیه اشکال ندارد؛ البته اگر لمس کنیه موجب هتک حرمت و بی احترامی باشد، حرام است.
آیات عظام: سیستانی و صافی: اشکال ندارد، ولی بهتر است القاب و کنیه آنان را بدون وضو مس نکنند و چنانچه هتک حرمت و بی احترامی باشد، حرام است.
آیت الله مکارم: بنابر احتیاط واجب، لمس لقب ایشان نیز بدون وضو جایز نمی باشد و کنیه خاصه اشکال دارد و در هر صورت، اگر لمس کنیه موجب هتک حرمت و بی احترامی باشد، حرام است. [11]
توجه: تماس دست با آیات قرآن و اسامی معصومین علیهم السلام از روی لایه های پلاستیکی «یووی» شفاف یا مات، بدون وضو اشکال ندارد. [2]
-----------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، با استفاده از م 319؛ امام و خامنه ای، سیستانی و صافی: استفتا؛ بهجت، استفتائات، ج 1، س 691 و استفتا؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 3، س 126 و استفتا.
[2]. امام، استفتائات، ج 1، نجاسات و احکام آن، س 308؛ بهجت، استفتائات، ج 1، س 268؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 159؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 2، س 68.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 195.
سوال: لمس کردن «باسمه تعالی» یا «ا...» که به جای کلمه «الله» می نویسند، بدون وضو چه حکمی دارد؟
امام: مس اسمای باری تعالی یا جزئی از آنها - به هر زبان و کیفیتی که نوشته شده باشد - بدون وضو جایز نیست. [1]
آیت الله بهجت: «باسمه تعالی» را به دلیل وجود ضمیر (ـه)در آن، نمی توان بدون وضو مس کرد، ولی سه نقطه (...) و «ا...» اشکال ندارد؛ اما اگر حرف «الف» به نیت جزو اسم جلاله نوشته شده باشد، جایز نیست. [2]
آیات عظام: خامنه ای، سیستانی و مکارم: اشکال ندارد (هر چند بهتر است که مس نکنند). [3]
آیت الله صافی: بنابر احتیاط واجب بدون وضو مس نکنند. [4]
----------------
پی نوشت:
[1]. امام، استفتائات، ج 1، وضو، س 79.
[2]. بهجت، استفتائات، 1، س 257، 258، 688 و 689.
[3]. خامنه ای، اجوبةالاستفتائات، س 147 و 148؛ سیستانی و مکارم: استفتا.
[4]. صافی، جامع الاحکام، ج 1، س 53 و 54.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 193.