سوال: آیا برای تطهیر قرآن، داشتن وضو الزامی است؟
پاسخ: برای آب کشیدن قرآن نجس شده یا بیرون آوردن آن از چاه توالت و مانند آن، در صورتی که انسان ناچار باشد دست یا جای دیگر بدن را به خط قرآن برساند، باید وضو بگیرد؛ ولی چنانچه معطل شدن به اندازه وضو بی احترامی به قرآن باشد، باید بدون وضو این کار را کند و تا ممکن است به خط قرآن دست نزند.
----------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، م 316؛ امام و مکارم، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 11، فصل فی غایات الوضوئات الواجبه و غیر واجبة؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 311.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 192.
سوال: سوزاندن آیات قرآن و اسامی ائمه علهیم السلام چه حکمی دارد؟
پاسخ: سوزاندن آیات قرآن و اسامی مبارک ائمه معصومین علیهم السلام که - برای مثال - در روزنامه چاپ شده، جایز نیست؛ [1] ولی در آب ریختن یا تبدیل آن به خمیر برای بازیافت و نیز دفن آن در جایی که بی احترامی محسوب نشود، اشکال ندارد. [2]
توجه: هر گاه وجود آیات قرآن و نام خداوند و معصومین علیهم السلام در کاغذی قطعی نباشد، سوزاندن و دور انداختن آن اشکال ندارد و جستجو برای یافتن این موارد لازم نیست؛ ولی اگر کسی بداند که در ورقه ای چنین چیزی وجود دارد، هتک حرمت [3] و سوزاندن آن جایز نیست. [44]
--------------
پی نوشت:
[1]. امام: اگر موجب هتک شود، اشکال دارد و بنابر احتیاط واجب باید از سوزاندن اجتناب نماید.
[2]. امام، استفتائات، ج 1، نجاسات و احکام آن، س 312 و با استفاده از س 79؛ بهجت، استفتائات، ج 1، س 261؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 165؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، س 57؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 2، با استفاده از س 81.
[3]. بی حرمتی.
[4]. امام، استفتائات، ج 1، نجاسات و احکام آن، س 312 و با استفاده از س 79؛ بهجت، استفتائات، ج 1، با استفاده از س 264 و 270؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، س 70؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 2، با استفاده از س 81.
خامنه ای: سوزاندن و دور ریختن اوراقی که امکان استفاه از آن در صنعت کارتن سازی و مانند آن وجود دارد یا بر یک طرف آن نوشته شده و طرف دیگر قابل استفاده برای نوشت است، به علت وجوه شبهه اسراف، خالی از اشکال نیست.
خامنه ای، احوبة الاستفتائات، س 163.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 193.
سوال: آیا برای انجام طواف واجب، داشتن وضو ضروری است؟
پاسخ: وضو شرط صحیح بودن طواف واجب خانه خداست و بدون آن، این طواف باطل است. منظور از طواف واجب، طوافی است که جزئی از اعمال حج یا عمره است (اگر چه آن حج یا عمره مستحب باشد)؛ ولی برای طواف مستحب که کسی در غیر حج و عمره انجام دهد، وضو لازم نیست.
------------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، م 316؛ امام و مکارم، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 11، فصل فی غایات الوضوئات الواجبة و غیر الواجبة؛ بهجت، وسیله النجاة، ج 1، م 150 و جامع المسائل، ج 1، ص 75؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 311؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 11، قبل از م 162؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 147.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 186.
سوال: حکم تماس با نوشته برجسته قرآنی چیست؟
پاسخ: نوشته برجسته یا حک شده - مانند: سنگ قبر - و خط غیر متعارف - مانند: خط کوفی و نوشته وارونه - کلمات قرآنی نیکو - مانند: مؤمن، صبر - یا کلمات منفی - مانند: ابلیس و شیطان - و نیز حروف ناخوانا - مانند: الف در «قالوا» - تفاوتی با سایر عبارت های قرآنی ندارد و دست زدن به همه این موارد بدون وضو اشکال دارد.
--------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، با استفاده از م 317 و 319؛ امام، استفتائات، ج 1، س 84؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 1522؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 154؛ سبحانی، توضیح المسائل، با استفاده از م 312؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، با استفاده از م 163 و 1644؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 148 و 149.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 191.
سوال: دست زدن به کلمات و حروف قرآن بدون وضو چه حکمی دارد؟
پاسخ: دست زدن به نوشته قرآن بدون وضو حرام است. این امر شامل همه کلمات و آیات قرآنی می شود؛ هر چند در کتاب دیگری یا در روزنامه، تابلو و غیر آن باشد. [1]
توجه: اگر آیه ای از قرآن یا نام معصومین علیهم السلام بر روی غذایی نوشته شده باشد، قبل از محو آن نمی توان بدون وضو آن را خورد. [2]
-------------------
پی نوشت:
[1]. امام و مکارم، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 1، فصل فی غایات الوضو، م 3 تا 12؛ امام، استفتائات، ج 1، (وضو)، س 79 تا س 84؛ بهجت، استفتائات، ج 1، س 256 و جامع المسائل، با استفاده از ص 75؛ خامنه ای، اجوبةالاستفتائات، س 154 و استفتا؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، س 163؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 148.
[2]. توضیح المسائل ده مرجع، م 319؛ امام، العروةالوثقی مع تعلیقات، ج 1، غایات الوضو، م 19؛ بهجت، وسیلة النجاة، با استفاده از م 152 و استفتا؛ خامنه ای، اجوبةالاستفتائات، با استفاده از س 164؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، با استفاده از م 149 و استفتا.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 189.
سوال: مس کردن قرآن بدون وضو چه حکمی دارد؟
پاسخ: مس نمودن خط قرآن - یعنی رساندن جایی از بدن به خط قرآن - برای کسی که وضو ندارد، حرام است. [1]
توجه: تماس موی بدن انسان با خط قرآن بدون وضو اشکال ندارد. البته برخی از مراجع (آیت الله صافی) می فرمایند: احتیاط مستحب است که بدون وضو، موی بدن هم به خط قرآن نرسد.
آیات عظام: سیستانی و مکارم: تمای موی بلند و مویی که تابع پوست بدن نیست (مانند موهای بلند بدن)، با آیات قرآن اشکال ندارد و در صورتی که مو، کوتاه و تابع بدن [2] باشد اشکال دارد.
--------------------
پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 317؛ امام و مکارم، العروه الوثقی مع تعلیقات، ج 1، فصل فی غایات الوضو، م 3 و قبل از م 1؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 151 و 152 و جامع المسائل، ج 1، ص 75؛ خامنه ای، اجوبهالاستفتائات،س 154 و استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 312؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 163؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 148 و 149؛ مکارم، استفتائات جدید، ج 2، س 73.
[2]. تابع بودن یعنی عرفاً آن را جزو پوست به حساب آورند؛ مانند: موهای ریزی که روی دست می روید.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 189.
سوال: حکم تماس بدن با نام، صفات خدا و ترجمه قرآن چیست؟
پاسخ: تماس بدن با نام خدا - به هر زبانی نوشته شده باشد - بدون وضو [1] حرام است. [2]
آیت الله خامنه ای: تماس بدن با اسم ذات - مانند: الله - و اسم صفات مخصوص خدا - مانند: رزَاق و خالق - بدون وضو، حرام است. [3]
آیت الله سیستانی: بنابر احتیاط واجب، لمس اسم خداوند متعال و صفات خاص او - به هر زبانی که باشد - بدون وضو، حرام است. [4]
توجه: دست زدن به ترجمه قرآن، به هر زبانی که باشد، بدون وضو اشکال ندارد؛ مگر ترجمه کلمه «الله». [5]
آیت الله مکارم: لمس ترجمه «الله» بدون وضو بنابر احتیاط واجب اشکال دارد. [6]
---------------------
پی نوشت:
[1]. مکارم: بنابر احتیاط واجب.
[2]. توضیح المسائل ده مرجع، م 319؛ امام، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 1، غایات الوضوء، م 3 و 17 و تحریر الوسیله، ج 1، فصل فی غایاته با استفاده از قبل م 1، با استفاده از ص 52 و استفتائات، ج 1، وضو، س 79؛ بهجت، وسیله النجاة، با استفاده از م 151 و استفتائات، ج 1، با استفاده از س 256، 257، 258، 688 و 689؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 163؛ صافی، هدایة العباد، با استفاده از م 148 و جامع الاحکام، ج 1، س 53 و 66 و استفتا.
[3]. خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 154 و س 164 و استفتا.
[4]. سیستانی، توضیح المسائل، م 318.
[5]. توضیح المسائل ده مرجع، م 317 و 319؛ امام، العروة الوثقی مع تعلیقات، ج 1، غایات الوضو، م 17؛ بهجت، استفتائات، ج 1، س 698؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 312 و 314؛ صافی، جامع الاحکام، ج 1، با استفاده از س 53.
[6]. مکارم، توضیح المسائل، م 340.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 190.
سوال: آیا برای نماز میت داشتن طهارت ضروری است؟
پاسخ: تمام نمازها باید با طهارت انجام شود؛ جز نماز میت که بدون طهارت نیز صحیح است؛ یعنی لازم نیست شخصی که نماز میت می خواند، با وضو باشد و همچنین اگر وظیفه اش برای نماز خواندن، غسل یا تیمم است، برای نماز میت غسل یا تیمم کند و پاک بودن بدن و لباس نیز شرط صحت نماز میت نیست.
-------------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، با استفاده از م 316 و م 596؛ امام، تحریر الوسیله، ج 1، فی شرائط صلاة المیت، ص 148، م 1؛ بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 409؛ خامنه ای: استفتا؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 311 و 577؛ صافی، هدایة العباد، ج 1، م 402.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 186.
پاسخ: کارهایی که باید برای آن وضو گرفت عبارتند از:
1. نماز؛
2. سجده و تشهد فراموش شده؛
3. سجده سهو؛
4. طواف واجب کعبه؛
5. مس (لمس کردن) قرآن؛
6. مس اسمای جلاله؛
7. مس اسمای انبیا و ائمه علیهم السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها؛
8. نذر، عهد و قسم برای مس قرآن؛
9. نذر، عهد و قسم برای وضو گرفتن.
--------------------
منبع: کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 186.
سوال: آیا بیرون آمدن خون از بینی و دهان در حال وضو باطل کننده است؟
پاسخ: خیر، وضو صحیح است. (البته در صورتی که شستن صورت تمام شده باشد.)
توجه: اگر سایر اعضا بدن - به جز اعضای وضو - در حال وضو خونریزی داشته باشد، وضو اشکال ندارد.
نکته: اگر هنوز شستن صورت تمام نشده باشد، فرد باید ابتدا خون را بشوید و پس از آن با پنبه ای مانع بیرون آمدن خون شود و سپس صورت را بشوید. در غیر این صورت وضو باطل است.
------------------
منبع: توضیح المسائل ده مرجع، م 276؛ امام، استفتائات، ج 1، (وضو)، س 72؛ خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س 132 و استفتا؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، قبل از م 331؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 273، مکارم، استفتائات جدید، ج 3، س 92.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 184.