تکلم عمدی در نماز
امام (ره ) ششم :از مبطلات نماز آن است که عمداً کلمه ای بگوید که از آن کلمه قصد معنی کند اگر چه معنی هم نداشته باشد و یک حرف هم باشد بلکه اگر قصد هم نکند بنابراحتیاط واجب باید نماز را دوباره بخواند در صورتی که دو حرف یا بیشتر باشد، ولی اگر سهواً بگوید نماز باطل نمی شود.
*****
آیات عظام خوئی، تبریزی: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمداً کلمه ای بگوید که یک حرف یا بیشتر باشد، اگر چه معنی هم نداشته باشد.
آیات عظام اراکی، گلپایگانی، صافی: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمدا کلمه ای بگوید که دو حرف یا بیشتر باشد؛ اگر چه معنی هم نداشته باشد؛ ولی اگر سهوا بگوید نماز باطل نمی شود .
آیت الله زنجانی: ششم: «کلام عمدی» از مبطلات نماز آن است که عمدا لفظی بگوید که دو حرف یا بیشتر باشد اگر چه معنی هم نداشته باشد. ولی اگر سهوا بگوید نماز باطل نمی شود
آیت الله فاضل: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمداً کلمه ای بگوید و آن را در معنایی استعمال کند ، خواه یک حرف باشد یا بیشتر، و اگر سهواً بگوید نمازش باطل نمی شود.
آیت الله بهجت: ششم : آن که عمداً کلمه ای بگوید که دو حرف یا بیشتر داشته، ولی بی معنا باشد و یا این که یک حرف یا بیشتر بوده، ولی معنا داشته باشد.
آیت الله سیستانی: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمداً تکلّم کند هرچند به کلمه ای که بیش از یک حرف نداشته باشد، اگر آن حرف مفهم معنای خودش باشد مثل (قِ) که در زبان عربی به معنای این است که (نگهداری کن) یا مفهم معنای دیگری مثل (ب) در جواب کسی که از حرف دوم الفبا سؤال کند. و چنانچه مفهم هیچ معنایی نباشد، اگر مرکّب از دو حرف یا بیشتر باشد باز هم بنابراحتیاط مبطل نماز است.
آیت الله وحید: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمدا تکلم نماید به لفظی که از دو حرف کمتر نباشد و مفید معنایی باشد چه قصد افاده آن معنی را داشته باشد یا نه، مگر اینکه جاهل قاصر باشد، و هم چنین است –بنابراحتیاط واجب- اگر دو حرف یا بیشتر داشته باشد و مفید معنی هم نباشد و در هر صورت اگر سهوا بگوید نمازش اشکّال ندارد. وباید سجده سهو بجا اورد.
آیت الله مکارم: ششم: حرف زدن. اگر عمداً حرف بزند ، حتّی یک جمله، یا یک کلمه، حتّی کلمه دو حرفی مانند «من» و «ما» نماز او باطل است بلکه بنابراحتیاط اگر دو حرف معنی دار هم نباشد نماز باطل می شود (منظور از احتیاط در مبطلات نماز آن است که نماز را تمام کرده بعد اعاده کند). سخن گفتن از روی سهو و فراموشی و نسیان، نماز را باطل نمی کند.
آیت الله مظاهری: ششم: از مبطلات نماز آن است که عمدا جمله یا کلمه ای بگوید و از آن جمله یا کلمه قصد معنی کند گرچه معنی هم نداشته باشد.
آت الله سبحانی: ششم: از مبطلات نماز سخن گفتن است .
امام (ره ) مسأله1132-اگر کلمه ای بگوید که یک حرف دارد، چنانچه آن کلمه معنی داشته باشد مثل «ق» که در زبان عرب به معنای این است که نگهداری کن1، چنانچه معنی آن را بداند و قصد آن را نماید ، نمازش باطل می شود ، بلکه اگر قصد معنای آن را نکند ولی ملتفت معنای آن باشد احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند2.
این مسأله در رساله آیات عظام: بهجت و مظاهری نیست
1- آیت الله مکارم: و معنی آن را قصد کند نمازش باطل است و اگر قصد نکند، امّا متوجّه معنی آن باشد، احتیاط آن است که نماز را اعاده کند.
آیت الله وحید: در صورتی که قصد معنای آن را بکند نماز باطل می شود و هم چنین است –بنابراحتیاط واجب- در صورتی که معنای آن را بداند هر چند قصد معنا نکند و یا مفهم معنا نباشد
2- آیت الله صافی: [و] بلکه اگر کلمه یک حرفی، معنی هم نداشته باشد احتیاط، دوباره خواندن آن است.
*****
آیات عظام خوئی، تبریزی، سیستانی: مسأله- اگر سهواً کلمه ای بگوید که یک حرف یا بیشتر دارد، اگر چه آن کلمه معنی داشته باشد، نمازش باطل نمی شود ولی (سیستانی: بنابراحتیاط) لازم است بعد از نماز سجده سهو بجا آورد چنانچه خواهد آمد.
آیت الله زنجانی: مسأله- اگر با عمد لفظی بگوید که دو حرف یا بیشتر دارد، نمازش باطل می شود، اگر چه به قصد جدی نباشد، بلکه مثلاً به جهت شوخی آن لفظ را بگوید.
آیت الله فاضل: مسأله- اگر کلمه ای بگوید چنانچه آن کلمه معنی داشته باشد مثل (ق) که در زبان عرب به معنای این است که (نگهداری کن) چنانچه معنی آن را بداند و قصد آن معنی را نماید نمازش باطل می شود، و اگر قصد معنی آن را نکند ولی ملتفت معنای آن باشد نمازش باطل نمیشود و نیز اگر آن کلمه معنایی نداشته باشد و او هم آن را در معنایی استعمال نکند ولی اگر دو حرف یا بیشتر باشد در این دو صورت نیز بنابراحتیاط واجب نماز را باطل می کند.
آیت الله سبحانی: مسأله- اگر کلمه ای را بگوید که دو حرف دارد مثل «من» و «ما» نماز او باطل می شود و هر گاه کلمه ای بگوید که یک حرف بیشتر نباشد مانند «ق» که در زبان عرب به معنی نگهداری کن است، چنانچه معنی آن را قصد کند نیز نماز او باطل می شود؛ و اگر قصد معنای آن را نکند ولی ملتفت معنای آن باشد احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخواند.
امام (ره ) مسأله 1133- سرفه کردن و آروغ زدن و آه کشیدن1در نماز اشکّال ندارد2، ولی گفتن آخ و آه و مانند اینها که دو حرف است اگر عمدی باشد3نماز را باطل می کند4.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1-آیت الله تبریزی: یا اشاره کردن...
2- آیت الله زنجانی: ولی اگر عمدی باشد و از آن دو حرف تولید شود، مانند آخ و آه ، نماز را باطل می کند، بلکه اگر یک حرف هم تولید شود به احتیاط واجب نماز را باطل می کند.
آیت الله وحید: و ناله کردن عمدی نماز را باطل می کند مگر اینکه جاهل قاصر باشد
3- آیات عظام خوئی، تبریزی، مظاهری: گفتن آخ و آه و مانند اینها، اگر عمدی باشد...
4- آیت الله بهجت: ولی اگر بگوید «آه من ذنوبی» اشکّال ندارد.
*****
آیت الله مکارم: مسأله- سرفه کردن، آه کشیدن، عطسه زدن، نماز را باطل نمی کند ، هرچند عمدی باشد، ولی گفتن «آخ» و «آه» و مانند اینها که دو حرف دارد، اگر عمدی باشد بنابراحتیاط واجب نماز را باطل می کند.
آیت الله سیستانی: مسأله – سرفه کردن و آروغ زدن در نماز اشکّال ندارد و احتیاط لازم آن است که در نماز اختیاراً «آه» نکشد و ناله نکند و امّا گفتن «آخ» و «آه» و مانند اینها، اگر عمدی باشد نماز را باطل می کند.
امام ( ره ) مسأله 1134- اگر کلمه ای را به قصد ذکر بگوید مثلاً به قصد ذکربگوید: «الله اکبر» و در موقع گفتن آن، صدا را بلند کند که چیزی را به دیگری بفهماند اشکّال ندارد1ولی چنانچه به قصد این که چیزی به کسی بفهماند بگوید2، اگر چه قصد ذکر هم داشته باشد، نماز باطل می شود.
این مسأله در رساله آیت الله سبحانی نیست.
1- آیات عظام خوئی، تبریزی،زنجانی، مظاهری: بلکه اگر به قصد این که چیزی به کسی بفهماند کلمه ای را به قصد ذکر بگوید اشکّال ندارد.
آیت الله سیستانی: و همچنین اگر کلمه ای را به قصد ذکر بگوید هرچند بداند که این کار سبب می شود که کسی متوجّه مطلبی شود اشکّال ندارد ولی اگر اصلاً قصد ذکر نکند یا قصد هر دو امر را بکند به نحوی که لفظ را در هر دو معنی به کار برده باشد، نمازش باطل می شود و امّا اگر قصد ذکر کند و انگیزه اش در گفتن ذکر، متوجّه کردن غیر باشد، نمازش صحیح است.
آیت الله صافی: بلکه چنانچه برای اینکه چیزی را به کسی بفهماند ، به قصد ذکر آن را بگوید، نماز باطل نمی شود.
2-ایت الله بهجت: کلمه ای را که مناسب مقصودش بگوید...
ایت الله وحید: یا به قصد ذکر و فهماندن با هم بگوید نماز باطل می وشد مگر اینکه جاهل قاصر و در غیر تکبیرة الاحرام باشد و اگر به قصد ذکر بگوید و اما آنچه او را بر این قصد وادار کرده ، فهماندن چیزی به غیر باشد نماز باطل نمی شود
*****
ایت الله مکارم: مسأله- ذکر خدا، قرائت قرآن و دعا، در هر جای نماز جایز است، اگر جمله ای را مانند الله اکبر به قصد ذکر خدا بگوید، اما در موقع گفتن، صدا را بلند کند که چیزی را به دیگری بفهماند اشکّال ندارد، ولی دعا و ذکر به زبانهای غیر عربی اشکّال دارد.