سوال : مواقعی که معتکف می تواند از مسجد خارج شود، رعایت چه اموری واجب و مستحب است؟

امام خمینی (ره) : بنابر احتیاط واجب نزدیکترین راه را انتخاب کند و به مقدار ضرورت و نیاز اکتفا نماید. و در صورت امکان نباید در سایه بنشیند و احتیاط مستحب آن است که در سایه راه نرود اگر چه بنابر اقوی جایز است. اما حضور در نماز جماعت جز در مکه معظمه محل اشکال است. اگر خارج شدنش از مسجد طول بکشد به طوری که صورت اعتکاف را از بین ببرد اعتکافش باطل است.(تحریر الوسیله، ج1، ص307، م9/ عروة الوثقی، ج2، ص85، م35 و 36 (4 مرجعی))

آیت ا... اراکی : در صورت ضرورت می تواند خارج شود به شرط آن که اکتفا به کمترین مسافت و کمترین راه و کمترین زمان امکان، به طوری که بیش از مقدار ضرورت، خارج مسجد مکث نکند و زیر سقف ننشیند و راه نرود حتی الامکان، پس از قضای ضرورت فورا برگردد. اگر خارج شدنش از مسجد طول بکشد به طوری که صورت اعتکاف را از بین ببرد، اعتکاف باطل است.(استفتائات، ص59، س3 / عروة الوثقی، ج2، ص85، م35 و 36)

آیت ا... بهجت : باید نزدیکترین راه را انتخاب کند و به مقدار ضرورت اکتفا نماید. و واجب است در صورت امکان نباید در غیر قضاء حاجتی که مجوز برای خروج است، زیر سایه ننشیند، اگر چه خروج برای آن حاجت واجب نباشد، بلکه مستحب باشد مثل تشییع جنازه و بنابر احتیاط واجب در غیر قضاء حاجتی که مجوز برای خروج است راه نرود، همچنین بنابر احتیاط واجب مطلقا زیر سایه ننشیند.(وسیلة النجاة، ج1، ص334، م1203(9))

آیت ا... تبریزی : احتیاط مستحب آن است که مراعات نزدیکترین راه را بنماید و جایز نیست زیادتر از مقدار حاجت مکث نماید، و چنانچه به قدری مشغول شود که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف وی باطل می شود اگر چه در اثر اکراه یا اضطرار باشد، و احتیاط واجب آن است که ترک کند نشستن در خارج اس مسجد را و اگر اضطرار پیدا کرد که خارج از مسجد بنشیند در صورت امکان زیر سایه ننشیند.(مهاج الصالحین، 1426هـ ق، ج1، ص294، السادس)

آیت ا... خامنه ای : 1- در فرض سوال واجب است به مقدار حاجت اکتفا کرده و طول ندهد که سبب محو صورت اعتکاف شود.

2- بنابر احتیاط واجب باید نزدیک ترین راه را برای رسیدن به مقصد مورد نظر انتخاب کند.

3- واجب است در حد امکان زیر سایه ننشیند و احوط آن است که هنگام خروج اصلا ننشیند چه زیر سایه و چه غیر آن مگر به مقدار ضرورت.

4- احتیاط مستحب است زیر سایه راه نرود.(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)

آیت ا... خوئی : احتیاط واجب است که از نزدیک ترین راه برود و واجب است مکث نکند مگر به مقدار حاجت و ضرورت، و واجب است در صورت امکان زیر سایه نشنیند بلکه احتیاط واجب این است که زیر سایه نرود. بلکه احتیاط واجب این است که مطلقا زیر سایه ننشیند مگر در صورت ضرورت. اگر برای ضرورت خارج شود و طول بکشد طوری که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف باطل است.(عروة الوثقی، ج2، ص85، م35 و 36)

آیت ا.. سیستانی : هر گاه به خاطر ضرورتی از مسجد خارج شود احتیاط واجب این است که از نزدیکترین راه برود، و واجب است مکث نکند مگر به مقدار حاجت و ضرورت، اما اگر به قدری مشغول شود که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف باطل است اگر چه مضطر یا مجبور  باشد و در خارج از مسجد جایز نیست در صورت امکان زیر سایه بنشیند بلکه احتیاط واجب این است که بعد از قضاء حاجت مطلقا زیر سایه ننشیند مگر در صورت ضرورت و احتیاط  واجب این است که زیر سایه هم راه نرود.(العروة الوثقی مع تعلیقه، 1425 ه ق، ج2، ص489، م35 و م36)

آیت ا... صافی گلپایگانی : بنابر احتیاط واجب باید از نزدیکترین راه برود و رفتنش برای حاجت و ضرورت باشد. و واجب است در صورت امکان زیر سایه ننیشند همچنین بنابر احتیاط واجب زیر سایه راه نرود و بنابر احتیاط واجب ، مطلقا زیر سایه ننشیند مگر در صورت ضرورت. اگر برای ضرورت از مسجد خارج شود و طول بکشد طوری که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف باطل است.(هدایة العباد، 1416ه ق ، ج1، ص239 و 240، م1412 و 1415)

آیت ا... فاضل لنکرانی : بنابر احتیاط واجب باید از نزدیکترین راه برود و واجب است مکث نکند مگر به مقدار حاجت و ضرورت، اما مشغول شدن به نحوی که صورت اعتکاف را به هم بزند مبطل اعتکاف است. و واجب است در صورت امکان زیر سایه ننشیند، بلکه بنابر احتیاط واجب نشستن زیر سایه مطلقا جایز نیست مگر در صورت ضرورت،ولی بنابر احتیاط زیر سایه راه نرود.(العروة الوثقی مع تعلیقات، 1380، ج2، ص79، م35/ احکام الواضحه، 1424هـ ق، ص269، السادس)

واجب است: نزدیکترین راه را انتخاب کند و بیش از مقدار ضرورت نماند و در سایه ننشیند.

و مستحب است: زیر سایه نرود و حتی در آفتاب ننشیند.(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)

آیت ا... گلپایگانی : بنابر احتیاط واجب باید مراعات نزدیکترین راه را کند و اکتفا به مقدار حاجت و ضرورت کند. و واجب است در صورت امکان زیر سایه ننشیند و راه نرود، بلکه بنابر احتیاط واجب مطلقا زیر سایه ننشیند مگر در صورت ضرورت. هر گاه در صورت ضرورت از مسجد خارج شود و طول بکشد به طوری که صورت اعتکاف از بین برود، اعتکاف باطل است.(هدایة العباد، ج1، ص280 و 281، م1413 و 1416)

آیت ا... مکارم شیرازی : مراعات نزدیکترین راه واجب نیست مگر اینکه تفاوت در راه ها زیاد باشد (که باید از نزدیکترین راه برود) واجب است زیر سایه ننشیند ولی ایستادن و راه رفتن زیر سایه اشکال ندارد.(العروة الوثقی مع تعلیقات، 1386، ج2، ص91، م35/ استفتائات، 1386، ج3، ص106، س313)

آیت ا... نوری همدانی : بنابر احتیاط واجب، باید مراعات نزدیک ترین راه را بنماید و واجب است مکث نکند مگر به مقدار حاجت و ضرورت و واجب است در صورت امکان زیر سایه ننشیند و راه رفتن زیر سایه جایز است. و بنا بر احتیاط واجب مطلقا زیر سایه ننشیند مگر در صورت ضرورت.(تعلیقات علی کتاب العروة الوثقی، ص199، م35)

آیت ا... وحید خراسانی : بنابر احتیاط واجب باید نزدیکترین راه را اتخاب کند و جایز نیست از مقدار نیاز و حاجت در بیرون از مسجد مکث کند و اگر مشغول شدن طوری باشد که صورت اعتکاف را از بین ببرد اعتکاف باطل می شود اگر چه به اجبار و اضطرار باشد. و احتیاط واجب این است که خارج از مسجد ننشیند و اگر مضطر به نشستنشد در صورت امکان زیر سایه ننشیند.(منهاج الصالحین، ج2، ص323، م1072، السادس/ توضیح المسائل، ص517، ششم)

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/