به زبان‌آردن نیت به سه دسته تقسیم می‌شود:

1- به زبان‌آوردن جایز: و آن در بیشتر موارد است.در بیشتر موارد انسان می‌تواند نیت عمل را به زبان آورد و می‌توان به زبان نیاورد، زیرا صرف توجه به عمل نیت است، مثلاً نماز ظهر که می‌خواهیم بخوانیم، لازم نیست به زبان آوریم که چهار رکعت نماز ظهر می‌خوانیم قربةالی‌الله.

2- به زبان‌آوردن واجب: و آن در مورد نذر است.اگر می‌خواهیم نذری کنیم که واجب‌الوفاء باشد، باید نیت آن را بر زبان جاری کنیم، مثلاً بگوییم برای خداست بر من که فلان کار خیر را انجام دهم.چنین نذر واجب‌الوفا است و شکستن آن کفاره دارد، ولی اگر نیت را بر زبان جاری نکردیم، این نذر واجب‌الوفا نیست و شکست آن کفاره ندارد.

3- به زبان‌آوردن حرام: و آن در چهار مورد است:

الف) وقتی‌که نماز احتیاط بر انسان واجب شده، مثلاً کسی‌که در نماز چهاررکعتی شک می‌کند سه‌‌رکعت خوانده یا چهاررکعت، بنا را بر چهار می‌گذارد و پس از سلام نماز یک‌رکعت نماز احتیاط می‌خواند، بین نماز اصلی و نماز احتیاط نباید حرف بزند یا نیت را بر زبان جاری کند.

ب) در صورتی‌که سجده سهو بر او واجب شده.

ج) در صورتی‌که قضای تشهد فراموش‌شده بر انسان واجب شده.

د) در صورتی‌که قضای سجده فراموش‌شده بر انسان واجب شده است.

پس در تمام موارد چهارگانه فوق نباید بین نماز و آن‌چه بر انسان واجب شده، فاصله‌ای بیفتد و نباید نیت را بر زبان جاری کند، بلکه بلافاصله پس از نماز، وظیفه خود را انجام می‌دهد.

سؤال: اگر بین نماز اصلی و آن‌چه بعد از نماز بر انسان واجب می‌شود، فاصله بیفتد تکلیف چیست؟
جواب: احتیاط در این است که به وظیفه خود عمل نماید، مثلاً نماز احتیاط را هرچند فاصله افتاده به‌جا آورد و سپس دومرتبه نماز اصلی را اعاده نماید.