*سؤال:اخیراً طی توافقی که سازمان حج و زیارت با بانک ملی ایران به عمل آورده ،متقاضیان حج تمتع با مراجعه به بانک مبلغ یک میلیون تومان پول مخمُّس یا غیر مخمّس به صورت قرارداد مضاربه ای به نام متقاضی و حساب سازمان حج در بانک ملی واریز نموده و فیش آن را دریافت میکنند . این پول تا هنگام تشرّف به نام واریز کننده و در حساب شخصی او باقی می ماند و طبق قرارداد مکتوب ،پایان هر سال مبلغی در حدود 17%به عنوان منفعت مضاربه به ثبت نام کننده تعلق میگیرد . سازمان حج و زیارت فقط برای کسانی که زودتر ثبت نام کرده اند اولویت قائل شده و پس از حدود سه سال ،اسامی اشخاص را اعلام و در صورت تمایل ، آنها را به حج اعزام میدارد .زمان اعزام که فرا رسید مدیر کاروان از طرف واریز کننده ،پولی را که در حساب مضاربه ای بانک می باشد از بانک اخذ و همراه با مانده ی هزینه ها به سازمان حج و زیارت واریز کرده و سپیس صاحب پول به حج مشرف میشود.با توجه به این که قرارداد مذکور به صورت کتبی بوده و شفاهاً گفتگویی بین صاحب پول و بانک ردّ و بدل نمی شود ،لطفاً حکم مسأله را در هر دو صورتی که اصل پول (مبلغ یک میلیون تومان ) مخمّس و غیر مخمّس باشد؛مرقوم فرمایید: آیا به درصدی که به عنوان منفعت مضاربه از بانک در یافت می شود خمس تعلق میگیرد؟
آیت ا... بهجت : آن مبلغ یک میلیون تومان اگر قبل از ثبت نام مشمول خمس نبوده خمس ندارد و آن اضافه هما گر بنحو مشروع باشد ،باز خمس ندارد. (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات )
آیت ا... تبریزی : در مورد سوال چنانچه اصل پولی را که واریز کرده اند مخمّس نبوده باید خمس آن را بپردازد و رفتن به حج به کیفیت مزبور (که اشخاص پول را به حساب واریز میکنند و در وقت رفتن هم مبلغی دیگر میدهند و با مجموع این دو پول به حج میروند )مانعی ندارد و این که متصدیان امر مبلغی را به عنوان ربح پول اوّل اضافه حساب میکنند به اشخاص واریز کننده ی پول مربوط نمی شود. والله العالم . (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات )
آیت ا... خامنه ای: عملیات با نکی بصورت قرارداد کتبی به نحو فوق الا شاره بی اشکال است ،و سود حاصله از معامله ی مضاربه ای برای سپرده گذارحلال است ، و اصل سپرده اگر از در آمد کسب غیر مخمّس بوده خمس دارد و سود حاصله اگر پیش از سال عزیمت به حج قابل وصول نبوده ،جزء درآمد سا ل وصول محسوب است ، که اگر در همان سال به حساب هزینه ی سفر حج محسوب شود خمس ندارد . (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
آیت ا.... سیستانی : اگر معامله شرعیه با بانک انجام داده شود با شرائط شرعی آن ،سود مالی به آن تعّلق می گیرد باید تخمیس نماید و در غیر اینصورت شرط سود نکنند و اگر سود به متقاضی نمیدهند و تنها سازمان حج آنها را ارزانتر به حج میبرد و چیزی بر آنها نیست ولی اگر سود به آنها میدهند نصف آن را صدقه بدهند و نصف دیگر را تصرّف کنند . (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
آیت ا.. گلپایگانی : در فرض سؤال اگر پول مذکور از منافع بین سال بوده خمس ندارد و همچنین منافع حاصله از آن به عنوان مضاربه که صرف در حج میشود خمس ندارد .واله العالم. (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
آیت ا..فاضل لنکرانی : سود مضاربه یا مشارکت مذکور حلال است و اصل مبلغ و سود آن ،پس از گذشت یک سال خمس دارد . (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
آیت...مکارم شیرازی: در صورتی که از درآمد همان سال باشد خمس ندارد و سود آن هم اشکالی ندارد و اگر از درآمد سال های قبل باشد خمس دارد (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
آیت ا.. نوری همدانی: چنانچه در همان سال استطاعت ثبت نام کرده ، نه اصل پول و نه منافع آن متعلق خمس نمی باشد مگر اینکه قبلاً سال بر آن گذشته باشد و خمس آن را نپرداخته باشد (استفتائات موجود در واحد پاسخ به سؤالات)
http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/