* سوال : رجوع از احتیاط واجب یک مرجع به فتوای مرجع دیگر چه حکمی دارد؟

امام خمینی (ره) : مقلّد باید به احتیاط واجب عمل کرده و یا به فتوای مجتهد دیگر (با رعایت الاعلم فالاعلم) که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهدهای دیگر بیشتر است عمل نماید.(تحریر الوسیله ، موسسه اسلامی ، 1417ه. ق ، ج 1، ص 8 ، م 34/ توضیح المسائل ، 1383 ، ص2 ، م7 )

آیت ... اراکی : مقلد باید به احتیاط واجب عمل کرده و یا بنا بر احتیاط واجب به فتوای مجتهد دیگر (با رعایت الاعلم فالاعلم) که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهدهای دیگر بیشتر است، عمل نماید. ( توضیح المسائل ، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم ، 1372،ص7 ، م7 / احکام الواضحه ، التابع لمکتب الاعلام الاسلامی ، 1372 ، ج1 ، ص7 ، م7 )

آیت ا... بهجت : مقلد باید به احتیاط واجب عمل نماید و یا به مجتهد دیگر با رعایت الاعلم وفالاعلم و یا اورع از دو مجتهد مساوی در فضل مراجعه نماید.( وسیلة النجاة ، شفق ،‌1381، ج1 ، ص11، م11 )

آیت ا... تبریزی :مقلد یا باید به احتیاط واجب عمل نماید و یا به فتوای مجتهد دیگر که تقلیدش جایز است با رعایت الاعلم فالاعلم رجوع کند.(توضیح المسائل، نشر باقر العلوم ، 1383 ، ص 7، م 7 / منهاج الصالحین ، مدین ،‌1426ه.ق ، ج 1 ، ص 13، م 31 )

آیت ا... خامنه ای : در مسائلی که مجتهد اعلم فتوا ندارد ، رجوع به مجتهدی که در آن مسئله احتیاط نکرده است و فتوای صریح دارد ، با رعایت ترتیب الاعلم وفالاعلم ، اشکال ندارد.( اجوبة الاستفتائات ، بین المللی الهدی ، 1384 ، هشتم ،‌اسوه ، ص2 ،‌س8)

آیت ا... خویی : مقلد یا باید به احتیاط واجب عمل کند و یا به فتوای مجتهد دیگری که تقلیدش جایز است با رعایت الاعلم فالاعلم رجوع کند.( توضیح المسائل ، موسسه احیاء آثار الامام الخوئی ،‌1422 ه.ق ، ص5 ، م7  /منهاج الصالحین ، مدینة العلم ، 1410 ه.ق ، ج1 ،ص12 ، م31 )

آیت ا.. سیستانی : مقلد باید یا به احتیاط واجب عمل کرده و یا به فتوای مجتهد دیگری با رعایت الاعلم فالاعلم عمل نماید.(منهاج الصالحین ، نشر مدین ، دهم ، ایران ، ج1، ص18 ، م31/ توضیح المسائل ، دفتر معظم له، 1425 ه.ق ، بیست و سوم ،ستاره ، ص7 ، م6 )

ایت... شبیری زنجانی : در احتیاط مطلق ( احتیاط بدون قید ) میتواند به احتیاط عمل ننموده ، بلکه مطابق فتوای مجتهد دیگر – با رعایت الاعلم فالاعلم – رفتار کرد.

تذکر: در جائی که تعبیر به احتیاط واجب است نمیتوان به فتوای مجتهد دیگر رجوع نمود.( توضیح المسائل ، مشرقین ، 1381 ، ششم دانش ، ج1 ، ص6 و 7 ، با استفاده از م7 )

آیت ا... صافی گلپایگانی : مقلد باید به احتیاط واجب عمل کرده و یا به فتوای مجتهد دیگر (با رعایت الاعلم فالاعلم )‌که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهد های دیگر بیشتر است عمل نماید.(هدایة العباد ، دارالقرآن الکریم ، 1416 ه.ق ، اول‌، سپهر ، ج1 ، ص10 ، م37 ، / توضیح المسائل ، نیلوفرانه ، 1385 ، اول ، ولی ّعصر ، ص7 ، م7)

آیت ا... فاضل لنکرانی : مقلد میتواند یا به احتیاط واجب عمل کند یا به مجتهدی که علم او از مجتهد اول کمتر یا مساوی است رجوع نماید.( توضیح المسائل ، امیر العلم ، 1384 ، صد و دهم ،‌مهر ، ص8 ، م19، / احکام الواضحه ،‌مرکز فقه الائمة الاطهار ، 1424 ه.ق ، الخامسه ، الاعتماد ، ص7 ، م20)

آیت ا... گلپایگانی : مقلد باید به احتیاط واجب عمل کرده و یا به فتوای مجتهد دیگر (با رعایت الاعلم فالاعلم )‌که علم او از مجتهد اعلم کمتر و از مجتهد های دیگر بیشتر است ،عمل نماید.(هدایة العباد ، نشر دار القرآن الکریم ، 1413 ه.ق ، اولی ، قم المشرفة ، ج1 ، ص9 ، م12 / توضیح المسائل دار القرآن الکریم ، 1372 ، هفتاد و چهارم ، مهر ،‌ص7 ، م7)

آیت ا... مکارم شیرازی : مقلد یا باید به احتیاط واجب عمل کند و یا به مجتهد دیگر با رعایت الاعلم فالاعلم مراجعه نماید.( توضیح المسائل ، مدرسة الامام علی بن ابیطالب ، 1383 ، چهل و یکم ، ص20، م9 / استفتائات جدید ،ج2 ،‌ص27 ، س15 (ب) )

آیت ا... نوری همدانی مقلد یا باید به احتیاط واجب عمل کند و یا به فتوای مجتهد دیگر با رعایت الاعلم فالاعلم عمل نماید. (منتخب المسائل ،‌ موسسه مهدی موعود ، 1420 ه.ق ، دوم ، مکتب الاعلام اسلامی ، ص11 ، م22)

آیت ا... و حید  خراسانی : مقلد یا باید به احتیاط واجب عمل کند و یا به  فتوای مجتهد دیگر که بعد از او از دیگران اعلم باشد عمل نماید.( منهاج الصالحین ، مدرسة الامام باقر العلوم ، الثالثه ، نگارش، ج1  ، قسمت آخر کتاب ، ص15 ، م31 / توضیح المسائل ، مدرسة الباقر العلوم ، 1379 ،‌ ص193 و 194 ، م7)

http://talabehpasokhgoo.parsiblog.com/